اصول عکاسی پرتره:

اصوال عکاسی پرتره:

خیلی از دوستان و خودم در مورد عکاسی پرتره سئوال پیش میآید که چگونه پرتره بگیریم؟ چه پرتره ای خوب است؟ بغیر از پرتره های فامیلی و خصوصی هدف از پرتره چیست؟ قواعد آن بر چه اساسیست؟

بدنبال مطالب و منابعی میگردم و هر از گاهی نقل قولهائی را اینجا خواهم گذاشت. این وبلاگ خصوصی نیست بنام شخص خاصی هم نیست هدف از ایجاد آن گردآوری مطالبی درباره وجه مشترکمان (عکس) است و یک کار خیر، شاید  بروز نمودن آن باعث تلاش بیشتر و پیشرفت خودم شود ولی نمیخواهم سری کتابها و مقالاتی که در دسترس دارم و داریم خصوصی بماند ، بنظرم نشر و بسط علم بهترین کار دنیا و زکات زندگی است.

عکاسی پرتره یکی از شاخه های این رشته است و درضمن خود به سبکهای مختلف منشعب میگردد هرچند اطلاعات زیادی ندارم ولی میدانم نور و کادربندی مهمترین عامل یک پرتره موفق است. اینکه پرتره برای چه مصارفی تهیه میشود (تبلیغاتی،سینمائی،خبری/سیاسی،مجالس و مهمانی و عروسی،هنرهای تجسمی ، مفهومی، اجتماعی، محیطی و ...)نیز خیلی بر محصول نهائی تاثیرگذار است.

هر کس که دوربینی دارد حداقل دلخوشیش گرفتن چند عکس از آدمهای اطراف، دوستان، نزدیکان و مجموعه ای از کارهای اجتماعی است. تقریبا همه کنجکاوند بدانند چه پرتره ای زیباتر خواهد شد و قواعد آن چیست؟ به یک پاراگراف مفید دراینباره برخوردم که آقای رحیم دانائی در کتاب آموزش نوین عکاسی خود ذکر کرده بودند، در آینده اگر مطلب مفیدی پیدا کردم باز هم در اینجا خواهم آورد.

"

عکس را پر کنید

رابرت کاپا، عکاس معروفی که جانش را در راه کار خود گذاشت،جمله معروفی دارد که می گوید: اگر عکس شما چیز جالبی از آب در نیامده است، علت این است که به سوژه نزدیک نشده اید. این یکی از بهترین توصیه ها جهت برداشتن عکس بهتر است.اگر بنا به دلایلی نمیتوانید به سوژه نزدیک شوید، از یک لنز تله جهت این کار استفاده کنید. در بعضی از حالات مثل عکاسی پرتره با گرفتن عکس بصورت عمودی میتوانید تمام عکس را از سوژه پرکنید و یا پس از چاپ عکس قسمتهای خالی را ببرید.

در عکاسی از سوژه های انسانی با کادربندی منظره، مواجه با مقدار زیادی فضای خالی در عکس هستیم جهت عکاسی از این سوژه ها از کادربندی پرتره استفاده کنید. به این وسیله کل عکس پر خواهد شد و فضای اضافی در آن بوجود نخواهد آمد.

 

پیام عکس را واضح بیان کنید

در عکسهائی که از یک منطقه وسیع و با لنز واید گرفته می شوند، ممکن است نقاطی از عکس دارای تصویر تار باشند و در اطراف یا کنار سوژه قرار گرفته باشند. وجود چنین نقاط که به فلو معروف هستند، چیزهائی اضافه در عکس میباشند و جهت واضح و روشن بیان کردن عکس میتوان با تغییر محل سوژه و یا دوربین، عکس را بدون آنها انداخت.

کادربندی های تکراری

از کادربندی های تکراری، مثل سلسله های کوه که در پشت سر هم واقع شده اند، باید خودداری کرد، چرا که تصاویری خسته کننده خواهند بود. به علاوه سعی کنید که کادربندی سوژه را در پائین عکس انجام دهید تا عکس شما دارای عمق بیشتری باشد.

کادربندی سوژه های انسانی

در عکاسی از یک شخص، نباید کنار عکس، جاهائی از بدن او را که دارای بند هستند قطع کنند. این نقاط عبارتند از گردن،آرنج،کمر،زانو و قوزک پا. این مسئله نکته ای در مورد زیبا شناسی است و همیشه سعی کنید که محل قطع کردن را در پائین و یا بالای این بندها انجام دهید.

قرار گرفتن زانوهای افراد در کنار لبه عکس، یکی از دلایل خوب نشدن این عکس است.

 

به علاوه در عکاسی از موضوعات انسانی، هدف از به تصویر کشیدن شخص تا حدی نشان دادن شخصیت او در عکس است، بنابراین در پس زمینه سوژه نباید عناصر شلوغ و گمراه کننده ای وجود داشته باشند که نظر چشم را بخود جلب کنند. چیزی که در این میان مهم است، نشان دادن حالت و تا حدی عواطف دورنی سوژه در تصویر است."

و قسمتی از کتاب عکاسی از تاریخ تا تکنیک  ترجمه و تالیف آقای فرهاد گشایش:

" عکاسی از چهره

یک عکس چهره (پرتره) خوب، ارزشی بیش از ثبت چهره ظاهری شخص دارد. عکس چهره اگر خوب و حساب شده گرفته شود،می تواند احساس و عواطف شخص را نشان دهد،حالت روحی وی را آشکار سازد و یا اطلاعات خاصی از وی را بیان کند.حالت قرارگیری شخص در برابر دوربین یا محیطی که شخص در آن قرار گرفته، شاید اساسی نباشد، اما اطلاعات مهمی را درباره کار فرد و شخصیت وی ارائه می دهد.

در عکاسی چهره، باید فرد یا موضوع عکس در حالت راحتی قرار بگیرد تا بدین ترتیب عکس طبیعی تر جلوه کند. گاه نیاز است که چندین عکس گرفته شود تا سرانجام عکس مطلوب بدست آید. در نورپردازی چهره اگر از نور پراکنده استفاده شود، عکسبرداری آسانتر خواهد شد. زیرا در این صورت نیاز به تغییر زیادی در نحوه قرارگیری دوربین یا موضوع وجود ندارد. نورپردازی از جوانب موضوع، جلوه ای سه بعدی به تصویر می دهد. هر چقدر نور جانبی ، که نور اصلی است، شدیدتر باشد، بافت و جزئیات چهره برجسته تر میشود وتاثیر بیشتری بر چین و چروکهای صورت خواهد داشت.استفاده از این نورپردازی بستگی به هدف و منظور عکاس خواهد داشت زیرا برخی از افراد مایل نیستند چهره پر چروکشان در عکس ظاهر شود! برای نرم تر شدن سایه ها و از بین رفتن بافت صورت در تصویر باید از نور پراکنده استفاده کرد و یا نور را از روبرو به چهره تاباند.

انتخاب دقیق و محیط و عناصر پیرامون فرد، تاثیر زیادی در قدرت بیانی عکس دارد زیرا بیننده، تصویر چهره را در ارتباط با عناصر پیرامونی آن مورد قضاوت قرار میدهد. در مجموع میتوان عکاسی از چهره یا اشخاص را به سه دسته عمده تقسیم کرد:

تک چهره رسمی:

در این عکسها (همچون عکسهای پرسنلی)، حالت شخص، نور و زمینه عکس را عکاس تعیین میکند و همه چیز بطور کامل تحت کنترل و در اختیار عکاس است.

تک چهره غیر رسمی:

در این نوع عکاسی، حالت شخص، اشیا پیرامونی و لباسها به گونه ای انتخاب و تنظیم میشوند که حاصل یک عکس طبیعی و عادی باشد.

تک چهره غافلگیرانه:

در این حالت، عکاس طوری عمل میکند که شخص مورد نظر منوجه وی نشود. لذا در این عکسها حالت شخص کاملا طبیعی است و متوجه عکاس و دوربین نیست. برای گرفتن چنین عکسهائی باید دوربین همیشه در حالتی تنظیم مناسب شود و آماده باشد تا عکاس خیلی سریع و بی آنکه جلب توجه کند، عکسبرداری کند.معمولا استفاده از سرعتهای بالای شاتر مفید است چون در صورت تکان خوردن شخص، عکس خراب نخواهد شد. استفاده از فیلم های با حساسیت بالا مثلا ایزوی 400 توصیه میشود.(در دوربینهای دیجیتال هم بسته به عملکرد و نوع دوربین) ارتفاع دوربین به هنگام عکاسی از اشخاص باید در ارتفاع بینی شخص باشد.

اگر قرار است عکس تمام قد باشد، باید دوربین در ارتفاع بالای سینه شخص قرار گیرد.در عکاسی از اشخاص، چون مرکز توجه چهره شخص است، معمولا سعی می شود که زمینه عکس ساده باشد تا از انحراف بیننده جلوگیری شود. نگاه مستقیم شخص سبب جلب توجه بیننده عکس میشود. اگر چشمان موضوع از وضوح کامل برخوردار باشد، هرچند بقیه قسمتهای تصویر کمی خارج از تنظیم باشند،تمام عکس واضح بنظر خواهد رسید. در کادربندی عکس نیز باید توجه داشت که وسط آرنج یا سر زانو در حاشیه پائین عکس قرار نگیرد، زیرا در این صورت، بنظر میرسد که دست یا پا بریده شده اند. در هر صورت نباید حاشیه عکس با مفاصل دست و پا تلاقی کند. بهتر است کادربندی به گونه ای باشد که حاشیه عکس یا در زیر یا در بالای مفاصل قرار گیرد.

در عکاسی از اشخاص در آتلیه، بدلیل امکان نورپردازی دقیق، میتوان عکسهای مطلوبی تهیه کرد. در این حالت دوربین بروی سه پایه و در برابر موضوع قرار میگیرد. لامپ اصلی در یک سمت موضوع و از روبرو میتابد و لامپ پر کننده در سمت مخالف آن از روبرو. لامپ کوچکی نیز موهای موضوع را روشن میسازد. برای روشن بودن زمینه عکس از یک لامپ پس زمینه استفده میشود. فاصله دوربین تا موضوع نیز مطابق با لنز متفاوت است. اگر لنز نرمال باشد، این فاصله حدودا بین 8/1 تا 4/2 متر خواهد بود. "